توپک ها و کاسه ها

انواع کاپها

• کاپ استاندارد :

از این کاپ در پیگرانیهای یکسویه جهت استفاده گروهی , جابجایی, تست هیدروستاتیک و زدودن پارافین بکار می رود و با صفحات اندازه گیر فلزی قابل استفاده است .

• کاپ های کونیکال:

برای استفاده یک سویه در پیگرانی , جابجایی , جداسازی فراورده و زدودن پارافین استفاده می گردد

• کاپ های دیسکی:

برای استفاده دو سویه , جابجایی , تست هیدروستاتیک و زدودن پارافین در زمان پیگرانی

انواع پیگهای معمولی Utility pig

پیگ های تخلیه کننده

1– پیگ های میله ای Mandrel Pigs: از دو عدد کاپ در جلو به عنوان راهنمای پیگ و در عقب جهت فشار گیری نصب می گردد و در بین آنها وسایل زیادی جهت برس زدن ,تراشیدن, بریدن , آب جمع کردن و یا نخاله گیری نصب می گردد .

2- توپکهای جابجایی:

جهت حرکت دادن سیال استفاده می شود و بصورت یک طرفه و دو طرفه ساخته می شوند و کاربرد عمده آنها در تست هیدرواستاتیک خطوط لوله می باشد .

3-توپک های اسفنجی ( FOAM PIGS ):

این توپک ها از نظر نرمی و یا سختی دارای چگالی متفاوت بوده و هر یک برای منظور خاصی در خطوط لوله استفاده می شوند . و برای چگالی و نوع آن ها با رنگ ، کدبندی گردیده اید .

توپکهای اسفنجی از جنس پلی اورتان است و بر اساس مقدار چگالی به سه گروه تقسیم می شوند:

• چگالی کم
• چگالی متوسط
• چگالی بالا

مزایا :انعطاف پذیر بودن – قابل فشرده شدن و باز شدن – وزن کم –قابلیت حرکت آسان در خط لوله های چند قطری و دارای زانویی های با شعاع کم –قابلیت عبور از شیرهای با بازشدگی 65%

معایب: یکبار مصرف بودن آنها بدلیل اسیدی بودن مواد داخل لوله, عمر کارکرد آنها کوتاه تر می شود

موارد کاربرد توپکهای اسفنجی

• تمیز و خشک کردن لوله
• پاک کردن لوله ازرسوب نرم و مایعات چگالیده از خط انتقال گاز خشک
• توپکرانی در خطوط لوله چند قطری
• با پوشش از جنس سیلیکون برای سائیدن و خراشیدن جدار داخلی لوله برای صاف کردن و تمیزکاری

4- پیگ های ریخته شده یکپارچه Solid Cast Pigs

• در فرایندهای ماشین آلاتی و پالایشگاهی کاربرد فراوان دارد که در سایزهای کوچک نیز ساخته می شود نیاز به مونتاژ ندارد و بصورت یکپارچه می باشد
• جنس آنها معمولا پلی ارتان است هر چند از نئوپرن , نیتریل , ویتون و الاستومرهای لاستیکی نیز در ابعاد کوچک توپکها استفاده می شود . 

پیگهای جدا کنندهSeparator Pigs

• پیگهای نوع کروی Spherical Pigs
• از لاستیک یا پلاستیک به شکل کره ساخته می شوند که توپر یا میان خالی هستند در لوله هایی که پوشش وحفاظت ند بکار می روند و با خرد کردن مواد رسوبی جداره داخلی را تمیز می کند ( به جای تراشیدن و بریدن مواد )

توپکهای کروی عموماً برای عملکرد نشت بندی بکار می روند و به چهار دسته زیر تقسیم می شوند :

1- توپکهای منبسط شونده   inflatable

2- توپکهای جامد  Soild            

3- توپکهای فوم        Foam

4- توپکهای حل شونده   Soluble          

توپک اندازه گیر ( GAUGING PIG ):

این توپک که معمولاً پس از پایان عملیات ساختمانی خطوط لوله و به منظور حصول اطمینان از هرگونه صدمات احتمالی غیرقابل رویت بر آن ( فرورفتگی ، چروکیدگی ، خارج شدن از لوله از شکل منظم هندسی ) که هر یک می توانند در توقف توپک رانی های آتی ، مشکل پدید آوردند ، مورد استفاده قرار می گیرند .

این توپکها دارای صفحاتی از جنس فولاد نرم یا آلومینیوم در جلو یا عقب توپک می باشد قطر خارجی صفحات 90 تا 95 درصد قطر داخلی لوله است

توپک سنبه ای

• این توپکها بدنه ای از جنس فلز (آهن یا آلومینیوم) دارند و دارای سیل نشت بند جهت ایجاد اختلاف فشار مناسب برای حرکت هستند .
• سوراخهای دماغه توپک جهت کنترل سرعت حرکت توپک است
• مزایای مهم این توپکها قابلیت کاربری هم به عنوان توپکهای تمیزکننده, نشت بند و یا ترکیبی از آنهاست.
• معایب: هزینه تعویض متعلقات توپک بالا است و ابعاد بزرگتر توپک مستلزم عملیات خاصی برای توپکرانی و هزینه بیشتر است.
• در بعضی مواقع سیم جاروبها از توپک جدا شده و داخل توپک یا ابزارآلات می افتد و مشکلاتی را ایجاد می نماید

پیگ های ویژه

• پیگهای دو قطری Dual-Diameter Pigs
• پیگهای تمیزکننده مغناطیسی Magnetic-Cleaning Pigs
• پیگهای بای پاس فشار Pressure Bypass Pigs
• پیگهای تغییرمسیر دهنده Shunting Pigs
• پیگهای آسیابی میخ دار Pin-Wheel Pings
• پیگهای ژله ایی Gel Pigs
• پیگهای اسفنجی با تیرکهای عمودی Studded Foam Pig